Makna khalwat, hukum wanita menerima tetamu lelaki

Soalan:

Salam ustaz, saya mohon pencerahan daripada ustaz. Begini, 3 orang sahabat zaman sekolah saya singgah ke rumah kampung saya sebentar tadi. Mereka sempat bersolat maghrib dan isya' serta djamukan dengan sedikit makanan oleh ibu, nenek dan ibu saudara saya. Namun, sangat mengejutkan bila usai solat isya datuk saya yang baru pulang dari surau mula menegur' sahabat-sahabat saya. Beliau (datuk) menegaskan bahawa beliau tidak ingin bersubahat bersama kerana haram sekumpulan lelaki menziarah seorang wanita bukan mahram. Sungguh saya malu dengan tindakan datuk menegur sahabat saya yang datang menziarah. Soalan saya apakah benar Islam tidak membenarkan had ziarah-menziarahi sebegini? Terima kasih atas perhatian ustaz.

Jawapan:

Bismillah, walhamdulillah, wassolatu ala Rasulillah. Nabi SAW menegah lelaki ajnabi* dan wanita ajnabiyah* berduaan sebagaimana sabdaNya; “Janganlah seorang lelaki bersunyian dengan seorang wanita (yang bukan mahramnya), dan janganlah seorang wanita bermusafir kecuali dengan disertai oleh mahramnya” (Soheh al-Bukhari; 3006. Soheh Muslim; 424/1341. Dari Ibnu ‘Abbas RA).(*ajnabi/ajnabiyah; yang asing, iaitu tiada ikatan mahram).

Istilah berduaan/bersunyian hilang apabila dihadiri bersama oleh orang lain. Oleh itu, para ulamak (antaranya Imam an-Nawawi) memfatwakan; jika perjumpaan antara lelaki dan wanita disertai oleh orang lain sama ada oleh lelaki yang menjadi mahram wanita itu (bapanya, abangnya, anaknya yang telah baligh dan sebagainya), atau wanita yang menjadi mahram lelaki tersebut (ibunya, kakaknya atau sebagainya), atau dihadiri bersama oleh wanita lain yang dipercayai yang menemani (seperti kes di atas; si yang bertanya ditemani oleh ibu, nenek dan ibu saudara), maka perjumpaan itu dibolehkan pada hukum Syarak kerana ia terkeluar dari makna khalwah (berduaan/bersunyian) yang dilarang Nabi SAW dalam hadis tadi.[1] Namun ia terikat dengan syarat; aman dari fitnah dan keraguan.[2]

Maka yang diharamkan ialah; berduaan/bersunyian antara seorang lelaki dan seorang wanita (keduanya ajnabi) tanpa dihadiri orang ketiga bersama mereka. Menurut Imam an-Nawawi; keharamannya telah diijmakkan ulamak. Menurut beliau lagi; turut diharamkan ialah jika yang hadir bersama mereka itu ialah lelaki yang tidak disegani oleh mereka kerana masih kecil seperti anak berusia dua atau tiga tahun atau seumpamanya kerana kewujudannya sama seperti tiada. Begitu juga, turut diharamkan ialah jika berhimpun ramai lelaki dengan seorang wanita. Adapun jika berhimpun seorang lelaki dengan ramai wanita, mengikut pandangan yang soheh; dibolehkan (*dengan syarat tadi, iaitu; aman dari fitnah dan keraguan). (Syarah Soheh Muslim, Imam an-Nawawi).

Merujuk kepada soalan, maka diboleh seorang wanita menerima tetamu-tetamu lelaki dirumahnya dengan syarat mematuhi hukum-hakam dan adab yang telah ditetapkan Syariat, antaranya:

1. Dihadiri oleh orang lain yang disegani sebagaimana dijelaskan tadi

2. Tidak membuka aurat

3. Selamat dari fitnah dan keraguan

4. Menjaga adab-adab pergaulan lelaki dan perempuan; tidak berlaku ikhtilat.

5. Tidak disertai program maksiat

Wallahu a’lam.

Rujukan:

1. Syarah Soheh Muslim, Imam an-Nawawi; jilid 9 (hadis; 1341).

2. al-Mausu’ah al-Fiqhiyyah al-Kuwaitiyyah, 19/268 (perkataan; ‘khalwah’).

3. Fatawa ‘Ulamak al-Baladil Haram, hlm. 679.

[1] Lihat; Syarah Soheh Muslim, Imam an-Nawawi; jilid 9 (hadis; 1341).

[2] Lihat; Fatawa ‘Ulamak al-Baladil Haram, hlm. 679.

(Sumber: Ilmu dan Ulama`)